Pytanie: Spółka z o.o. działająca w sektorze usług, sporządza bilans za rok 2013 dn. 31-12-2013 r., ale już wiemy , że we wrześniu 2014 r. w zamian za udziały jako ZCP (zorganizowana część przedsiębiorstwa), zostanie wniesiona do spółki naszego głównego udziałowca. Jak prawidłowo należy wycenić ZCP? Jak (na jakich kontach i gdzie w bilansie 2013 roku) pokazać różnicę z wyceny środków trwałych? Proszę o pokazanie poprawnego schematu księgowań na kontach w jednej i drugiej spółce. Jak należy zaprezentować w bilansie nabycie ZCP w jednej i drugiej spółce?

Odpowiedź:

Wniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozlicza się na zasadach obowiązujących przy połączeniu spółek. Sposób ewidencji wniesionego przedsiębiorstwa uzależniony jest od wybranej metody połączenia.

Istnieją dwie metody łączenia: metoda nabycia i metoda łączenia udziałów. Połączenie spółek metodą łączenia udziałów można zastosować w sytuacji gdy nie następuje utrata kontroli nad nimi przez ich dotychczasowych udziałowców. Zakładam w oparciu o treść pytania, że spółka, której majątek zostaje wnoszony do głównego udziałowca nie jest obecnie członkiem Państwa grupy kapitałowej. Nie jest zatem jednostką pod wspólną kontrolą. W tej sytuacji należy zastosować metodę nabycia. Metoda ta polega na sumowaniu poszczególnych pozycji aktywów i pasywów spółki przejmującej, według ich wartości księgowej, z odpowiednimi pozycjami aktywów i pasywów spółki przejętej, według ich wartości godziwej na dzień połączenia. Sprawozdanie finansowe spółki przejmowanej sporządzane jest przy zastosowaniu dotychczasowych metod wyceny. Wycena do wartości godziwej przejmowanych składników majątku wpływa jedynie na sprawozdanie spółki przejmowanej.

W spółce wnoszącej ewidencja będzie wyglądała w sposób następujący (na przykładzie urządzeń, należności i zobowiązań):

- urządzenia techniczne i maszyny

Wn konto 250 Rozrachunki dotyczące działalności finansowej
Ma konto 013 Urządzenia techniczne i maszyny
Wn konto 063 Umorzenie urządzeń technicznych i maszyn
Ma konto 250 Rozrachunki dotyczące działalności finansowej

- należności

Wn konto 250 Rozrachunki dotyczące działalności finansowej
Ma konto 201 Rozrachunki z odbiorcami krajowymi niepowiązanymi

- zobowiązania

Wn konto 202 Rozrachunki z dostawcami krajowymi niepowiązanymi
Ma konto 250 Rozrachunki dotyczące działalności finansowej

- wniesienie udziałów

Wn konto 033 Udziały lub akcje w jednostkach powiązanych
Ma konto 250 Rozrachunki dotyczące działalności finansowej

Ewidencja w spółce otrzymującej zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa będzie wyglądała w sposób następujący:

- urządzenia techniczne i maszyny

Wn konto 013 Urządzenia techniczne i maszyny
Ma konto 251 Rozrachunki z udziałowcami

- należności

Wn konto 201 Rozrachunki z odbiorcami krajowymi niepowiązanymi
Ma konto 251 Rozrachunki z udziałowcami

- zobowiązania

Wn konto 251 Rozrachunki z udziałowcami
Ma konto 202 Rozrachunki z dostawcami krajowymi niepowiązanymi

- emisja kapitału

Wn konto 251 Rozrachunki z udziałowcami
Ma konto 801 Kapitał zakładowy spółki akcyjnej

Nadwyżka pomiędzy wartością przekazanych akcji a wartością godziwą przyjętych środków trwałych stanowi wartość firmy i wykazywana jest w aktywach długoterminowych spółki przejmującej.